Ik woon in een gemeente die de meeste miljonairs telt in Oost Nederland. 

Het draait om het saldo dat de parameters bank- en beleggingsrekening oplevert. De berichtgeving komt uit de koker van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), betrouwbaar dus. In een krantenbericht dat ik erover las werd mijn eigen dorp bij naam genoemd. Er werd gewezen op het overvloedige aantal grote en dure huizen dat er staat. Journalisten meten de rijkdom van inwoners blijkbaar af aan de omvang van de woningen die men er spot.   

De eigen woning is kennelijk een symbool dat status geeft. De uitstraling en omvang ervan zijn aanleiding om al dan niet een vermogende bewoner te vermoeden. Toegegeven, er staan fraaie landhuizen in mijn dorp. De hypotheek die erop rust is onbekend en er wonen ook mensen in een rijtjeshuis. In mijn gemeente bevinden zich een paar honderd mensen met liquide middelen die een veelvoud bedragen van het saldo dat de rest bij elkaar schraapte. Waar zij wonen weet niemand. Het beeld dat de journalist oproept is suggestief.

Ooit, van aardbevingen was nog geen sprake, zwierf ik rond in de Graanrepubliek. Frank Westerman schreef er een prachtig boek over. Oost Groningen, de bakermat van het communisme in Nederland. Ik wilde het zelf zien, sfeer proeven. Een eeuw geleden werd daar strijd geleverd tegen de rijke boeren en voor een beter leven van de arbeiders. Er werd met overtuiging gevochten voor een socialistische heilstaat, die overigens nooit tot stand kwam.

De arbeidershuisjes zijn er piepklein en ontberen een glanzende verflaag die welvaart illustreert. Alles is in verhouding met de geschiedenis van de bewoners. Mijn gedachten schoten naar de verhalen van honderd jaar geleden, die ik projecteerde op wat ik zag. Het oogde nog altijd armoedig.  

Bij de visboer in Finsterwolde trof ik een samenscholing van inwoners,  knoestige oude mannen. Kerels die een historisch verhaal met zich mee torsen. Je voelt het, elke week één visje kan er net af. De kans dat het saldo van hun bankrekening deel gaat uit maken van nieuws over miljonairs is nihil. Toch voelen zij zich rijk, in een huisje dat eigendom is geworden.   

Statistiekjes over banksaldi wat moet je daar mee, die krijgen al gauw het karakter van tweedeling. Rijkdom verdient een andere definitie. Die van de vergelijking met je eigen verleden. Daar kunnen ze in de Graanrepubliek wel wat over vertellen.