ZUTPHEN - De Stadsboomgaard aan het Bongerdspad en de Kochbunker bij het landhuis ‘t Velde zijn aangewezen als gemeentelijk monument. Dit heeft het college van burgemeesters en wethouders van gemeente Zutphen besloten op dinsdag 16 mei 2017. 

De boomgaard is het eerste Zutphense groenmonument en de Duitse bunker, met het bijzondere verhaal van de Canadese korporaal Morgan, is een van de weinige objecten uit de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. De aanwijzing als gemeentelijke monument betekent dat de cultuurhistorische waarden behouden moeten blijven en dat bij wijzigingen een omgevingsvergunning nodig is. Met deze twee monumenten markeert het college de start van de aanwijzing van meer gemeentelijke monumenten.

Boomgaard eerste groenmonument
Door de boomgaard aan het Bongerdspad aan te wijzen als monument is de uitvoering van het groen erfgoedbeleid een feit. De boomgaard herinnert aan het belang en de rol van stadslandbouw door de eeuwen heen binnen de stad Zutphen en de fruitteelt in de IJsselstreek in de periode van 1870-1950. De acht oude fruitbomen zijn bijna honderd jaar geleden aangeplant en vertellen ons dat de boomgaard de periode van 1922-1964 gebruikt werd voor fruitteelt. De rassen van deze bomen zijn kenmerkend voor de IJsselstreek. Eén van de bomen is van het perenras Jeanne d’Arc en zeer zeldzaam. In de afgelopen jaren zijn ook jonge fruitbomen van historische en streekeigen appel- en perenrassen aangeplant (periode 1900-1940). De Erfgoedadviesraad Zutphen heeft positief geadviseerd over het aanwijzingsvoorstel.

Verhaal om niet te vergeten
De Erfgoedadviesraad adviseerde het college ook positief over het aanwijzingsvoorstel voor de Duitse bunker in Warnsveld. De kleine Kochbunker is een belangrijk symbool van oorlog en bevrijding. De bunker is een zeldzaam bouwtype. Het was onderdeel van een structuur van gevecht- en verdedigingswerken die door de bezetter zijn gebouwd. Het is een van de weinige objecten in Warnsveld en Zutphen uit de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. De combinatie met het immaterieel erfgoed van het verhaal van de bij Warnsveld gesneuvelde en in de bunker aangetroffen korporaal Morgan, is een bescherming als gemeentelijk monument waard. Het is belangrijk om dit verhaal en de bunker samen te bewaren en te voorkomen dat deze weer uit het zicht verdwijnt. Rondom Bevrijdingsdag is samen met nabestaanden ook aandacht besteed aan de bunker en de straatnaamonthulling van de Morganlaan in Leesten-Oost.

Meer monumenten aanwijzen met de stad
Het aanwijzen van de twee monumenten past binnen de koers van het college. Erfgoed is een kwaliteit en kans voor de gemeente Zutphen. Daarom investeert het gemeentebestuur in erfgoed en is er de wens om onder andere meer monumenten toegankelijk te maken voor publiek. Samen met landelijke-, en plaatselijke stichtingen wil de gemeente ook meer monumenten gaan aanwijzen. Hiervoor stelde het college van burgemeester en wethouders het projectplan Monumentaal Erfgoed Zutphen vast en een handleiding voor de aanwijzing van monumenten. In maart van dit jaar won de gemeente Zutphen de BNG Bank Erfgoedprijs 2017. Dit is de prijs voor gemeenten met hart voor erfgoed, aldus de website van de BNG Bank Erfgoedprijs.