Een jaartje geleden bezocht ik een expositie met werk van Herman Berserik. De man schilderde in zijn leven vooral mensen. Om mij heen hoorde ik gezucht: “Wat een afschuwelijke tronies heeft die man op het doek gezet.“ Voor wie zich had ingelezen in de uitgebreide documentatie kon dat onmogelijk een verrassing zijn: de man schilderde wat hij zag. Als je dat weet begint er waardering te groeien voor de kunstenaar. Dat kost wel een omschakeling van gedachten, de werkelijkheid is namelijk niet zo fraai als we haar willen zien. 

Wanneer we op de foto moeten dan nemen we een oneigenlijke houding aan, we hijsen ons in de beste kleren en zonodig smeren we hier en daar een beetje crème. We nodigen een professionele fotograaf uit, die met peprerdure camera’s, meestal is het er meer dan één, de perfecte foto kan maken. We zoeken een passende locatie, waar felle lampen en een paraplu ervoor zorgen dat de belichting picobello in orde is. Ondertussen belazeren we onszelf, omdat we de waarheid niet onder ogen willen zien. 

"In glossy tijdschriften wordt ons op elke pagina een te mooie wereld voorgehouden"

In glossy tijdschriften wordt ons op elke pagina een te mooie wereld voorgehouden. Daardoor gaan we misschien wel geloven dat het ideaalbeeld echt bestaat. Als je weet wat daar aan te pas komt overkomt je dat niet. 

Deze week bladerde ik door een glossy die in het Oosten van het land populair is. Exceptioneel fraaie fotoreportages staan erin. Toch mankeert er iets: een trekker op het maisland kan onmogelijk ogen als eentje die net van de band is gerold. De natuurfoto’s doen manipulatie vermoeden, hoe krijg je anders die kleurencombinaties in één beeld gevangen. 

Waarom mag de echte kant niet worden gezien? Er staat een plaatje bij waarmee de fotografe zich presenteert. Je hoeft niet scherp te zien om waar te nemen dat ze zich in een fictieve gedaante hult: gepimpt van onder tot boven. Waarom verven mannen hun haar? De werkelijkheid komt echt een keer aan de oppervlakte, dat voorkom je er niet mee. Ik dacht even terug aan Berserik. Hij zit dichter bij de waarheid dan menig fotograaf. 

Bij deze column staat een fotootje van mij. Daar kwam geen schmink aan te pas en ik draag mijn daagse kleren. Als het anders was kon ik onmogelijk dit stukje schrijven. Ik moest er de Warnsvelde molen voor beklimmen, dat dan wel.