WARNSVELD - 2006 is net begonnen. De Zutphense burgemeester Arnold Gerritsen schraapt zijn keel. Hij houdt zijn nieuwjaarsspeech: "Inmiddels heeft de nieuwe gemeente haar eerste jaar erop zitten. Zutphen en Warnsveld zijn samengegaan en dat is toch vrij soepel gegaan. Ik ben erg blij dat al in dit eerste jaar de oprichting van de Dorpsraad Warnsveld heeft kunnen plaatsvinden. Ik wil mijn waardering uitspreken voor de mensen uit Warnsveld die hun schouders hieronder hebben gezet." 

In een reeks van drie artikelen gingen we terug naar 2005. Het jaar waarin Warnsveld geen eigen gemeente meer was. De gemeente Zutphen en de gemeente Warnsveld werden opgeheven. En samen gingen ze verder als de gemeente Zutphen. Er was veel tegenstand. En eens in de zoveel tijd wordt de tekst 'gem. Zutphen' onder de naam Warnsveld afgeplakt. 

De gemeentesecretaris 

We spreken met Krijn van der Heijden. Hij was de allerlaatste gemeentesecretaris van de gemeente Zutphen. "Dat is ergens wel een eer ja", lacht hij. 

"In 1999 ben ik begonnen bij de gemeente Warnsveld. Een jaar later, vanaf 2000, kwam de eerste commissie vanuit Den Haag naar Warnsveld om te praten over de herindeling van de Achterhoek", legt hij uit. "In 2004 is het besluit gevallen in de Tweede Kamer. Ik kan me dat nog goed herinneren." Van der Heijden was samen met vele andere Warnsvelders aanwezig in de Tweede Kamer toen er over gesproken werd. "We zijn daar met bussen naartoe gegaan. Om alles aan te kunnen horen in de Tweede Kamer." Ook werd er gedemonstreerd. "Er was een kleine demonstratie op het Binnenhof. Iemand was als de God Warns verkleed (van het wapen van Warnsveld, red.)" 

"Ik heb het verschrikkelijk jammer gevonden"

De voormalig gemeentesecretaris is niet blij geweest met de samenvoeging. "Ik heb het verschrikkelijk jammer gevonden. Maar ik heb als hoogste ambtenaar op het gemeentehuis nooit mijn oordeel laten merken." Toch stond hij naar eigen zeggen voorop in de strijdt. "We vochten voor zelfstandigheid." 

De Vordenaar heeft het hele proces wel lastig gevonden. "Ik leefde in twee werelden. Er moest een hoop geregeld worden voor de samenvoeging. Daar was ik mee bezig, terwijl ik eigenlijk niet wilde dat het ging gebeuren. Dat voelde erg dubbel." De taken die hij had: "Ik moest zorgen dat het goed zou gaan met mijn mensen. En kijken hoe de organisatie eruit moest komen te zien." 

Hij werkte nauw samen met Pieter van Veen, de toenmalige burgemeester van het dorp. "Hij was keihard aan het strijden. Hij heeft als een leeuw gevochten. Als een maarschalk met voor zijn troepen. Helaas heeft het geen nut gehad." 

Terug naar vroeger? 

Of het weer moet zoals het vroeger was? "Nee", denkt Van der Heijden. "Na dik tien jaar moeten we het zo laten. Het is niet reëel om het weer terug te draaien. En dat zou de politiek, zowel landelijk als lokaal, ook vast niet willen." 

Toen in 2005 Zutphen en Warnsveld één gemeente waren werd Krijn van der Heiden raadsgriffier. 

De burgervader 

In één van de supermarkten die Warnsveld rijk is loopt Pieter van Veen (71). "Dag meneer de burgemeester", zegt een gepensioneerde man tegen hem. Dat hoort hij vaker: "In de jaren na de samenvoeging hoorde ik het wel dagelijks. Nu zo af en toe nog eens. En het klopt ook wel een beetje. Maar dan niet in Warnsveld." 

"Alles wat dierbaar is gaat weg bij zo'n gemeente"

Pieter van Veen is de allerlaatste burgemeester van Warnsveld geweest. En nog steeds zien mensen hem als 'de burgemeester'.  Ondertussen woont hij in Haren. De plek waar hij waarnemend Burgemeester is. Sinds zijn vertrek als burgervader van Warnsveld is hij alleen nog maar waarnemend burgemeester geweest. 

Vloek

In 1992 werd hij  burgemeester van Eelde (Drenthe). Hier zat hij tot 1998 aan het roer, totdat het samen moest voegen. Hij ging naar Warnsveld, waar precies hetzelfde gebeurde. "Benoem mij maar niet als burgemeester. Want dan ben ik de allerlaatste, roep ik wel eens", lacht hij. "Het lijkt wel een vloek." Maar echt om te lachen was het toen niet. "Het is niet leuk. Je neemt toch afscheid van die gemeente. Alles wat dierbaar is gaat weg bij zo'n gemeente. En de bevolking is er al helemaal niet blij mee." 

Van Veen liep voorop in de strijd om het behoud van de gemeente Warnsveld. "Ik heb zeer ijverig geprobeerd de Tweede Kamer te overtuigen. Maar dat mocht niet baten." Een samenwerking wilde de gemeente Warnsveld toen wel aan gaan. "Denk aan het samenvoegen van ambtelijke organisaties. Maar dat wilde Zutphen niet." 

Er is van alles gedaan om de gemeente te behouden. "We hebben prachtige acties op poten gezet. Maar het tegengaan is niet gelukt." Weerstand van de burgers was er zeker, maar niet richting 'hun' burgervader. "De bevolking was positief gestemd. Mede doordat zowel de bevolking als het bestuur met de neus dezelfde kant op stonden. Ze hielpen fanatiek mee in de acties." 

Knuffelbeertjes

En de kleine dingen deden het hem. "Ergens in het land kreeg een CDA'er een tweeling. Toen hebben wij als cadeautje twee knuffelbeertjes laten sturen. En daarna ging ook het CDA ineens om", vertelt hij trots. "Natuurlijk kan ik niet bewijzen dat de beertjes de reden zijn. Maar dat denk ik nog wel steeds." 

"De gemeenten hebben vanaf die tijd steeds meer taken gekregen"

En nu in 2018? Is het misschien maar beter geweest? "De gemeenten hebben vanaf die tijd steeds meer taken gekregen. Ik denk dat het toch noodzakelijk was geweest om een hechte samenwerking aan te gaan, of dus toch de fusie. Maar ik sta nog steeds achter het idee dat goed samenwerken een betere optie geweest was." 

Of de hele periode een negatieve vlek geweest is? Dat absoluut niet, beaamd Van Veen. "We hebben alle fracties in de Tweede Kamer bezocht. En lobbywerk was zeer belangrijk. Ik vond dat ontzettend leuk werk. Het pleiten bij kamerleden heb ik altijd al iets moois gevonden." 

Lees verder onder de foto... 

Warnsveld vroeger.

© Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Afkicken

Warnsveld heeft nog steeds een belangrijke plek in het hart van Van Veen. "Ik heb nog een aantal bestuursfuncties in Warnsveld. "Ik ben met veel plezier nog voorzitter van de raad van toezicht van Den Bouw, ik ben voorzitter van Warnsveldse monumenten en van het Abersonfonds." De reden: "Ik kan niet zo snel afkicken van Warnsveld. Daarom wil ik er nog even acties blijven." 

Wel is hij verhuisd naar Haren, waar hij nu waarnemend burgemeester is. "De afstand Warnsveld Haren was me een beetje te ver." In de tussentijd is Van Veen nog waarnemend burgemeester geweest van zes gemeenten. Hij is al die tijd gewoon in Warnsveld blijven wonen. 

De bewoners

Als het aan de 50-plussers in Warnsveld ligt moet het echt weer een eigen gemeente worden. Dat blijkt uit een enquete van LokaalGelderland onder inwoners van het dorp. Woensdagavond was het Warnsveldse verkiezingsdebat, en ook daar viel het onderwerp een aantal keer. 

78 procent van de Warnsvelders boven de 50 jaar willen dat Warnsveld weer op eigen benen komt te staan. Bij de jongeren onder de 30 is dit anders. Daarvan  zegt 'maar' 21 procent dat het dorp zich moet losmaken van Zutphen. 

"We zijn toen nog met bussen naar Den Haag gegaan"

In 2005 is de gemeente Warnsveld samengevoegd met de gemeente Zutphen. Eerder werden er al referendums gehouden over dit onderwerp. Op 29 november 1972 ging het dorp naar de stembussen, en stemde massaal tegen. 96 procent was tegen de gemeentelijke herindeling. Daarom is het toen ook niet doorgegaan. 32 jaar later is er een Volksraadpleging gehouden. Uiteindelijk is er ondanks de politieke onduidelijkheid toch voor 'ja' gestemd. De gemeente Warnsveld was hiermee verleden tijd. 

Warnsvelder Henk Mulder (86) is in september 1931 in Warnsveld geboren. Hij kan zich al het gedoe rondom de samenvoeging nog goed herinneren. "Dat was me wel wat ja. We zijn toen nog met bussen naar Den Haag gegaan." Het hele dorp moest stemmen "en ik kan me nog goed herinneren dat veel mensen tegen waren." 

Lees verder onder de foto...

Nu niet afgeplakt.

© LGLD

Toenmalig burgemeester Arnold Gerritsen maakte de samenvoeging mee als burgervader. "Inmiddels heeft de nieuwe gemeente haar eerste jaar erop zitten. Zutphen en Warnsveld zijn samengegaan en dat is toch vrij soepel gegaan. Ik ben erg blij dat al in dit eerste jaar de oprichting van de Dorpsraad Warnsveld heeft kunnen plaatsvinden. Ik wil mijn waardering uitspreken voor de mensen uit Warnsveld die hun schouders hieronder hebben gezet", vertelde hij in 2006 in de nieuwjaarstoespraak.  

Warnsveld nu

Over de samenvoeging is weinig te vinden op internet. Over hoe Warnsveld tegenwoordig eruit ziet wel. We raadplegen Wikipedia: De gemeente Warnsveld werd in 2005 samengevoegd met de gemeente Zutphen. Daar waar Warnsveld in de geschiedenis vooral het platteland rondom de stad Zutphen vormde, wordt Warnsveld nu vooral gezien als leef- en woongebied, uitloper van het stadsleven in Zutphen. Warnsveld kent een middelgroot winkelcentrum, genaamd Dreiumme, waarmee aan de basisbehoeften van de Warnsvelders wordt voldaan. 

Getuigen van geschiedenis zijn de landhuizen op de Rijksstraatweg, waaronder Huis 't Velde en Het Jachthuis, de Martinuskerk en de straten die genoemd zijn naar voormalige boerderijen op die specifieke plaats. Een ander markant monument is de korenmolen Nooit Gedacht uit 1905. Warnsveld was partnergemeente met Horstmar, een stad in het noorden van Noordrijn-Westfalen. Deze partnerband is door de gemeente Zutphen overgenomen.

Lees verder onder de foto... 

Het voormalige stadhuis.

© LGLD

In Warnsveld is de hoofdlocatie gevestigd van GGNet, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg die werkzaam is in Gelderland. Sinds 2006 heeft Warnsveld een nationaal monument voor 'in het harnas' gestorven Nederlandse politiemensen. De Tuin van Bezinning is aangelegd achter het koetshuis bij de vestiging van de politieacademie in Huis 't Velde. Er is ook een museum in Warnsveld: Museum De Opkamer.